Op deze pagina
Liberas biedt (online) heel wat informatie voor kinderen, jongeren en leerkrachten. Kinderen en jongeren op creatieve en speelse wijze met archief en geschiedenis vertrouwd maken, is het uitgangspunt van onze educatieve werking. We bieden thematische workshops en rondleidingen, en de archiefworkshop Archief, Wablief?! aan in de gebouwen van Liberas. Daarnaast ontwikkelen we educatieve pakketten die gratis gedownload kunnen worden, zowel voor lessen in de klas als op afstand.
1. Workshops in Liberas
Liberas organiseert jaarlijks gratis rondleidingen en creatieve workshops rond een specifiek thema. Tijdens de creatieve workshops gaan kinderen en jongeren aan de slag met de uitgebreide collectie foto’s, posters en kranten uit het archief en leren ze over thema’s zoals o.a. democratie en vrijheid van meningsuiting. Deze pakketten passen binnen de eindtermen van het basisonderwijs: Mens en maatschappij (tijd, politieke en juridische verschijnselen, brongebruik), Muzische vorming (beeld) en Nederlands (lezen, spreken en schrijven).
Archief, Wablief?!
Met Archief, Wablief?! laat Liberas kinderen kennis maken met archief en proeven van haar werking. Wat is archief ? Wat kan je allemaal vinden in een archiefbewaarplaats? Wat gebeurt daar? Waarom is het belangrijk om dingen te bewaren? Op al deze vragen krijg je een antwoord tijdens een rondleiding in het archiefdepot van Liberas, een plek waar het grote publiek normaal niet mag komen.
2. Erfgoedklasbakken bij jou in de klas
De archiefcollectie van Liberas telt zo’n 6.000 porseleinkaarten. Allemaal zijn het verzorgde, kleine drukwerkjes uit de 19e eeuw die door handelaars, verenigingen en personen gebruikt werden om zichzelf te presenteren. Na enkele tips en tricks gaan de leerlingen zelf aan de slag en maken een eigen ontwerp naar 19e-eeuws model. Een wit blad papier, enkele kleurpotloden en flink wat fantasie volstaan.
Klik hier om erfgoedklasbak Maak je eigen porseleinkaart te downloaden. De bijhorende PowerPointpresentatie kan via deze link eveneens worden gedownload.
Graag een gratis archiefworkshop in de klas? Neem contact op via educatie@liberas.eu.
3. Educatieve pakketten om zelf mee aan de slag te gaan
Back to School: Schoolerfgoed in Liberas
Liberas ontwikkelde een nieuw educatief pakket rond schoolerfgoed. Leerkrachten en scholen kunnen hier gebruik van maken in de klas of op bezoek komen bij Liberas met een aangepaste rondleiding in het archiefdepot. Via dit educatief pakket denken leerlingen aan de hand van bronmateriaal en spelenderwijs na over hun eigen schooltijd en over de verschillen tussen het onderwijs vroeger en nu. Ze plaatsen de geschiedenis van het onderwijs en de leerplicht in België binnen de context van het Kinderrechtenverdrag. Tot slot denken ze na over de school en de lessen van de toekomst.
Klik hier om het volledige pakket te downloaden.
Kinderrechten en democratie
Vanuit het perspectief van burgerschap ontwikkelde Liberas in 2021 een (digitaal) educatief pakket om kinderen vertrouwd te maken met kinderrechten en de werking van een democratie. Met dit educatief pakket leren kinderen spelenderwijs kinderrechten kennen, dat een democratie de beste staatsvorm is om deze rechten te vrijwaren en gaan ze zelf creatief aan de slag om de democratie mee vorm te geven.
Het volledige pakket kan in drie lesuren (150 min. (+ 25 min. EXTRA)) gegeven worden. Tijdens lesfase 1 leren de leerlingen spelenderwijs over kinderrechten en mensenrechten. Ze denken na over de betekenis en het belang van deze rechten. In lesfase 2 maken de kinderen kennis met twee staatsstructuren, namelijk een democratie en een dictatuur. Ze staan stil bij deze staatsvormen en denken na over de betekenis van beide voor de kinderrechten. In lesfase 3 leren de kinderen aan de hand van filmpjes wat een democratie precies is. Samen komen ze tot enkele kernbegrippen die hierbij horen. Tot slot gaan de kinderen in lesfase 4 zelf aan de slag. Ze bedenken enkele programmapunten op basis van het kinderrechtenverdrag en ontwerpen een eigen affiche.
Klik hier om het hele pakket voor het basis onderwijs te downloaden.
Congo: een verhaal van (de)kolonisatie en beeldvorming
Naar aanleiding van de 60ste verjaardag van de onafhankelijkheid van Congo in juni 2020, werden 3 educatieve pakketten ontwikkeld. Recente ontwikkelingen, zoals dekolonisatiebewegingen, de vraag om standbeelden van Leopold II uit het straatbeeld te verwijderen en de Black Lives Matter-beweging, tonen aan dat een dergelijk educatief aanbod een grote actualiteitswaarde heeft en van maatschappelijk belang is. Er wordt immers niet enkel naar het koloniale verleden gekeken, de lijn wordt doorgetrokken naar de hedendaagse samenleving. Foto’s uit de collectie van Liberas doen dienst als educatief materiaal. Het is de bedoeling dat de leerkrachten hier zelf mee aan de slag kunnen, zowel in de klas als voor lessen op afstand. Deze pakketten zijn vakoverschrijdend opgevat, zodat leerkrachten over verschillende disciplines heen het onderwerp kunnen belichten. Vervolgens gaan ze dieper in op het aspect beeldvorming. Twee van deze pakketten werden door Liberas-medewerkers ontwikkeld voor leerlingen van de derde graad lager onderwijs en de derde graad secundair onderwijs ASO, TSO en KSO.
In het najaar van 2020 liep VUB-studente Karoline da Silva Rodrigues stage bij Liberas. Ze werkte voor de 3de graad van het secundair onderwijs BSO een bijkomend digitaal educatief pakket uit waarmee ze diversiteit naar de klas wil brengen en stereotypes ontkrachten. Zij maakt voor dit pakket gebruik van online tools zoals Mentimeter en Kahoot.
Klik hier om het hele pakket voor het basis onderwijs te downloaden.
Klik hier om het hele pakket voor het secundair onderwijs te downloaden.
Klik hier om het hele pakket voor de 3de graad van het secundair onderwijs BSO te downloaden.
Wie zal het zeggen? Censuur en vrije meningsuiting in de collectie van Liberas
Censuur blijkt nog steeds brandend actueel. Maar wat betekent ‘censuur’ precies? Waarom wordt er gecensureerd en hoe? In het najaar van 2019 opende de tentoonstelling Wie zal het zeggen? Censuur en vrije meningsuiting in de collectie van Liberas. Leerlingen van 8 tot 12 jaar maakten er kennis met begrippen zoals ‘censuur’ en ‘vrije meningsuiting’, kregen rondleidingen in de tentoonstelling en het archief. Tijdens creatieve workshops rond het thema ‘censuur’ werd er dieper ingegaan op ‘censuur in de literatuur en ‘beeldmanipulatie’. Kinderen op creatieve en speelse wijze met deze concepten vertrouwd maken en hun kritische blik hiervoor aanscherpen, is het uitgangspunt van dit pakket.
Klik hier om het hele pakket te downloaden.
Geknipt voor kinderen. De Belgische Prenten van Épinal
Naar aanleiding van de 100-jarige herdenking van het einde van de Eerste Wereldoorlog vond in 2018 de tentoonstelling Geknipt voor Kinderen. De Belgische Prenten van Épinal plaats in Liberas. Épinal (Franse Vogezen) was lang een centrum waar prachtige kleurprenten werden gedrukt. Tijdens de Eerste Wereldoorlog ontstond een zeer specifieke productie van illustraties, zoals kunstzinnige oorlogstaferelen en creatieve bouwpakketten. Die lagen aan de basis van de tentoonstelling Geknipt voor Kinderen. Na afloop van de tentoonstelling werd beslist om een digitale versie van dit educatieve pakket gratis ter beschikking te stellen. De kleurrijke oorlogsprenten prikkelen visueel en vormen leerrijke historische documenten. Kinderen op creatieve en speelse wijze met archief en geschiedenis vertrouwd maken, is het uitgangspunt van dit pakket.
Klik hier om het hele pakket te downloaden.
Eindtermen van het basisonderwijs
De pakketten passen binnen de eindtermen van het basisonderwijs: Mens en maatschappij (sociaal-culturele verschijnselen, politieke en juridische verschijnselen, tijd), Muzische vorming (beeld, attitudes, drama) en Nederlands (lezen, spreken en schrijven).
4. Studenten van de opleidingen archief- en bibliotheekwezen, leerkracht geschiedenis en geschiedenis
Liberas voorziet rondleidingen voor studenten van de opleidingen archief- en bibliotheekwezen, leraar geschiedenis en geschiedenis in het algemeen.
Onze online expo’s staan ter beschikking voor leerkrachten en kunnen vrij worden gebruikt in de les.
5. dynamoOPWEG
Liberas is een culturele bestemming van Dynamo op Weg, dat wil zeggen dat scholen gratis met De Lijn naar Liberas kunnen komen.
Meer weten? Stuur een mailtje naar educatie@liberas.eu of bel naar 09/221.75.05.
