Vanaf dinsdag 8 oktober 2024 kan u voor het vijfde jaar op rij terecht in Liberas voor een lezingenreeks van het Centrum voor de Studie van Christelijke Tradities (verbonden aan de UGent). Dit jaar is het thema Christendom en vrouwen. Negen lezingen tonen de relatie aan tussen de vrouw en religie. Prof. Dr. Danny Praet (UGent) is een van de organisatoren en licht deze reeks toe.
Welke positie neemt de vrouw in binnen het christendom, volgens u?
Die positie is paradoxaal: het christendom was en is populair bij vrouwen terwijl die godsdienst historisch vrouwen heeft uitgesloten van leidende posities. Al in de Oudheid heeft een criticus zoals de filosoof Celsus gezegd dat het christendom vooral populair was bij vrouwen maar of hij over statistieken beschikte, mogen we betwijfelen. Hij bedoelde dat eigenlijk als een sneer omdat vele mannen in de Oudheid vrouwen als intellectueel inferieur zagen. Die negatieve houding van mannen tegenover vrouwen heeft zich – paradoxaal genoeg – ook doorgezet in de geschiedenis van het christendom zelf, althans in de meeste tradities binnen die godsdienst.
De lezingenreeks zal de historische en filosofische wortels van de overwegend negatieve houding tegenover vrouwen bestuderen via een aantal specifieke gevalstudies.
Hoe bepaalde u dit thema?
Op het einde van de vorige lezingenreeks (over de Duivel) hebben we de aanwezigen over een aantal opties laten stemmen. ‘Christendom en vrouwen’ kwam toen als het meest populaire thema uit die informele raadpleging.
Wat mogen we van de lezingen verwachten?
Het is opnieuw een divers aanbod dat verschillende historische periodes wil bespreken: van de Oudheid, over de Middeleeuwen tot de hedendaagse periode. Er is ook aandacht voor verschillende stromingen: niet alleen het katholicisme maar ook de houding in diverse protestantse kerken tegenover de vrouw, tegenover het celibaat e.d. . En natuurlijk ook de kritieken en de debatten vanuit niet-kerkelijke kringen. We spreken over diverse thema’s:
Het is dus een zeer divers aanbod dat natuurlijk slechts een deel van die geschiedenis en die hele problematiek kan bestrijken.
Hoe selecteerde u de sprekers voor deze reeks?
Ongeveer de helft van de sprekers is, net als voorheen, verbonden aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte van de Universiteit Gent. De jarenlange samenwerking met Liberas bracht ons bij dr. Christoph De Spiegeleer, die als onderzoeker verbonden is aan dit centrum. Maar er zijn ook sprekers uit Brussel (VUB en Faculteit voor Protestantse Theologie en Religiestudies) en een Vlaamse onderzoekster die in Utrecht werkt (een Hadewijch specialiste). Eigenlijk was het de bedoeling om minstens 50% vrouwelijke spreeksters te vinden. Bij zo een lezingenreeks spelen er echter ook agenda-kwesties. We hadden ook graag een lezing gewijd aan seksueel misbruik maar niet iedereen die we aanschreven, was beschikbaar op de data die we hadden vastgelegd. We hebben uiteindelijk vier vrouwen en vier mannen gevonden. Maar er zijn negen lezingen en een van die mannen, ondergetekende met name, neemt op patriarchale wijze wel twee van de negen lezingen voor zijn rekening.
Hoe ziet u dit thema gekaderd in een breder actueel debat?
De manier waarop vrouwen gezien en behandeld worden door mannen, en in veel gevallen ook de manier waarop vrouwen zichzelf hebben gezien, zijn ingegeven door een zeer lange geschiedenis. De geschiedenis van het christendom heeft daarin een belangrijke rol gespeeld en doet dat nog steeds. Wereldwijd ziet men dat rechten die wij beschouwen als definitief verworven, onder druk komen te staan. Deze reeks is een cluster van samenhangende gevalstudies (sommige lokaal over Gent en over België, andere met een bredere focus) waardoor men hopelijk een breed en beter zicht krijgt op de historiek van vrouwen in een godsdienst die wereldwijd miljarden aanhangers heeft en de blijvende impact daarvan.
Worden deze lezingen opgenomen?
De lezingen worden opnieuw opgenomen en zullen samen met de PowerPoint presentaties op de YouTube-kanalen van Liberas en van de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte van de UGent worden gezet. Zo kan iedereen, of men er nu live bij was of niet, alles rustig en op eigen tempo thuis bekijken of herbekijken. Of er opnieuw een boek van komt, zoals over de recente reeks van de Duivel, weten we nog niet.
De lezingen vinden plaats in Liberas, vanaf dinsdag 8 oktober 2024 t.e.m. dinsdag 10 december (telkens op dinsdag) om 20.00u.
De lezingen zijn gratis, wel vooraf inschrijven via: inschrijven@liberas.eu.
Praktische informatie en het volledige programma vind je hier.
Deze lezingenreeks Christendom en vrouwen is een organisatie van het Centrum voor de Studie van Christelijke Tradities en de Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschappen (UGent) i.s.m. het Geuzenhuis en Liberas.
