Met de oprichting in 1899 van het Institut Rachez de Gand – vanaf 1909 het Institut de Gand – in het oude stadspaleis van August De Cock aan de Nederkouter, kreeg Gent een vrije niet-confessionele school. De school vestigde zich strategisch in een wijk waar 18e-eeuwse gentrification voor een concentratie van stadspaleizen van machtige figuren had gezorgd en werd een verzamelpunt voor de kinderen van de Gentse liberale burgerij die voor de financiering van de school instond. Textielbaronnen en reders zoals Alfred Baertsoen, Auguste Buysse, Maurice de Smet de Naeyer, Georges Morel en Jean Voortman schaarden zich van bij de start achter dit onderwijsproject. Als leidraad voor de school kozen zij voor burgerzin, vaderlandsliefde, tolerantie en respect voor de grondwettelijke vrijheden, gefundeerd op een humanistische levensvisie.
De school floreerde en tijdens het interbellum breidde de school gestadig uit. In 1930 kocht de directie met de steun van de ouders het schoolgebouw van de toenmalige eigenaar Constant Goffinet, voormalig intendant van de Civiele Lijst en vertrouweling van Leopold II. Na de Tweede Wereldoorlog werd de school geherstructureerd en gemoderniseerd. In 1952 werd op initiatief van Robert Brasseur en Jean Delori een beschermcomité opgericht en een jaar later nam een coöperatieve de zorg voor het patrimonium over. De centrale figuur achter deze operatie was de nieuwe directeur, Roger Pernot, die tot het einde van de jaren 1990 de bezieler en organisator van het Instituut was. Pernot was ook actief in de Gentse Liberale Associatie en werd er in de naoorlogse periode de power broker bij uitstek van. Een prachtig tijdsdocument over deze periode werd door Jean Daskalides op de pellicule gezet en verwerkt in een film, ‘Au rythme de l’école’, die via de website van Liberas integraal kan worden bekeken.
Het Franstalige karakter van de school was vele Gentenaars echter een doorn in het oog. De vernederlandsing van het ‘Institut’, hoewel reeds ingezet in de jaren 1920, werd pas veertig jaar later afgerond. De inrichtende macht bracht de school in 1963 in lijn met de richtlijnen van het Schoolpact en met de vigerende taalwetten, en wijzigde de naam in Instituut van Gent. Desondanks werd stevig vastgehouden aan het uitgebreide taalonderwijs dat de instelling sinds jaar en dag kenmerkte en dat zich tot doel stelde minstens tweetalige maar bij voorkeur meertalige studenten af te leveren.
De 21e eeuw werd gekenmerkt door een (tijdelijke) neergang, gevolgd een belangrijk moment van zelfreflectie en een ijzeren wil om te moderniseren, om de school een nieuw elan te geven en een nieuw pedagogisch project uit te werken. Het Instituut van Gent werd de IVG-School, waarbij IVG staat voor Inspirerend, Vrijdenkend en Geëngageerd.
In het kader van deze verjaardag besloot de school om een boek te publiceren waarin twee luiken werden voorzien. Liberas verzorgde een historisch luik over de unieke rol die deze school in het Vlaamse onderwijslandschap heeft vervuld en nog steeds vervult, de directie en beheerders van de school zorgden voor een gedetailleerde kijk op het huidige beleid en de onderwijsvisie. Dit rijk geïllustreerde boek is verkrijgbaar via de IVG-School en de onafhankelijke Gentse boekhandels.
Praktisch
Ter ere van het 125 jarig bestaan verschijnt een rijk geïllustreerd jubileumboek, waarin Liberas-medewerker Bart D’hondt het historische luik belicht en een inkijk geeft in haar huidige onderwijsvisie. Verder werkten mee aan dit boek: Liesbet Coens, André Ockmerman, Olivier Szafiro, Arnould Van Houtryve, Kris Van Huynegem, Martine Verhoeve en Geert Willemyns.
Het boek IVG-School? is te koop bij de IVG-School en Gentse boekhandels, maar ook bij Liberas (Kramersplein 23, Gent). Het boek kost 39,50 euro.
